Protokół HTTPS (Hypertext Transfer Protocol Secure)) - co to jest?

HTTPS (Hypertext Transfer Protocol Secure) to protokół sieciowy, który w sposób bezpieczny i zaszyfrowany umożliwia przesyłanie danych między przeglądarką internetową a serwerem. Działa na tym samym poziomie co HTTP, ale różni się zastosowaniem warstwy zabezpieczeń w postaci protokołów SSL/TLS. Dzięki temu szyfrowaniu, dane takie jak hasła, loginy czy informacje finansowe są chronione przed przechwyceniem i manipulacją. HTTPS jest domyślnie obsługiwany przez port 443, co odróżnia go od nieszyfrowanego protokołu HTTP, który korzysta z portu 80.

Proces działania HTTPS obejmuje kilka kluczowych etapów:

• przeglądarka inicjuje połączenie z serwerem poprzez protokół HTTPS, co jest widoczne w adresie URL zaczynającym się od https://,
• serwer przesyła przeglądarce certyfikat SSL/TLS, który zawiera informacje potrzebne do weryfikacji jego tożsamości oraz publiczny klucz kryptograficzny,
• przeglądarka weryfikuje certyfikat, upewniając się, że jest on ważny, pochodzi od zaufanego wystawcy i dotyczy właściwej domeny.

Po pomyślnej weryfikacji dochodzi do ustanowienia szyfrowanego połączenia. Wykorzystując asymetryczne szyfrowanie, przeglądarka i serwer wymieniają klucze sesji, które posłużą do dalszego szyfrowania danych w trakcie sesji komunikacyjnej. Klucze te zapewniają, że transmitowane informacje są niemożliwe do zrozumienia dla potencjalnie przechwytujących stron trzecich, co chroni dane przed nieautoryzowanym dostępem.

Współcześnie HTTPS stał się standardem bezpieczeństwa w Internecie, promowanym przez organizacje takie jak Google. Widoczna ikona kłódki obok adresu URL w przeglądarkach internetowych sygnalizuje użytkownikom, że korzystają z bezpiecznego połączenia HTTPS.

Jakie są różnice między HTTP a HTTPS?

HTTP i HTTPS to protokoły sieciowe służące do przesyłania danych, które różnią się głównie pod względem bezpieczeństwa i sposobu transmisji informacji.

HTTP przesyła dane w formie otwartej, co czyni je podatnymi na:

• przechwycenie,
• modyfikacje,
• kradzież tożsamości w przypadku danych osobowych i logowania.

Z kolei HTTPS zapewnia szyfrowanie przesyłanych danych za pomocą protokołów SSL/TLS, co chroni je przed podsłuchem. Dane przesyłane przez HTTPS są kodowane, dzięki czemu pozostają bezużyteczne dla nieautoryzowanych odbiorców nawet po przechwyceniu.

Techniczne różnice obejmują porty komunikacyjne:

• HTTP korzysta z portu 80,
• HTTPS wykorzystuje port 443,
• certyfikat SSL/TLS jest niezbędny do uwierzytelnienia serwera i zagwarantowania integralności danych dla HTTPS.

W przeglądarce strony HTTPS oznaczane są ikoną kłódki, co informuje użytkowników o bezpiecznym połączeniu. Przy stronach HTTP często pojawiają się ostrzeżenia o możliwym zagrożeniu.

Strony korzystające z HTTPS osiągają lepsze pozycje w wynikach wyszukiwania, ponieważ HTTPS jest uznawany za pozytywny sygnał rankingowy. HTTPS jest szczególnie wymagany tam, gdzie przesyłane są poufne dane, takie jak:

• bankowość,
• logowania,
• informations związane z bezpieczeństwem danych.

Przejście na HTTPS wymaga implementacji certyfikatu SSL/TLS oraz dostosowania zasobów strony pod kątem bezpiecznego ładowania.

Jakie certyfikaty SSL/TLS stosuje się w HTTPS?

Certyfikaty SSL/TLS stosowane w protokole HTTPS zapewniają szyfrowanie transmisji danych oraz potwierdzają tożsamość serwera. Wystawiane są przez zaufane Urzędy Certyfikacji (CA), a ich typy różnią się zakresem weryfikacji i poziomem bezpieczeństwa.

Typy certyfikatów według poziomu weryfikacji

• Domain Validation (DV) – potwierdzają wyłącznie własność domeny; szybkie w uzyskaniu i popularne wśród małych stron.
• Organization Validation (OV) – wymagają dodatkowej weryfikacji danych firmy, zwiększając wiarygodność witryny.
• Extended Validation (EV) – zapewniają najwyższy poziom uwierzytelnienia i obejmują najbardziej szczegółową weryfikację organizacji.

Certyfikaty według zakresu ochrony

• Wildcard – obejmują ochroną nieograniczoną liczbę subdomen.
• Multi-Domain (SAN/UCC SSL) – chronią wiele różnych domen i subdomen.
• EV SAN/UCC SSL – łączą najwyższy poziom weryfikacji EV z elastycznością Multi-Domain.

Jak wdrożyć HTTPS na stronie internetowej?

W przypadku korzystania z hostingu większość czynności odbywa się automatycznie – wystarczy wybrać certyfikat SSL (najczęściej dostępny jednym kliknięciem). Hostingodawcy oferują zarówno darmowe certyfikaty, jak i płatne opcje. Po włączeniu certyfikatu warto zadbać o:

• włączenie przekierowania z HTTP na HTTPS, aby użytkownicy zawsze trafiali na bezpieczną wersję strony,
• sprawdzenie, czy obrazy, skrypty i inne zasoby ładują się przez HTTPS (eliminacja „mixed content”),
• upewnienie się, że wtyczki i zewnętrzne narzędzia również korzystają z HTTPS.

Gdy certyfikat jest aktywny i strona poprawnie działa na HTTPS, warto wykonać szybki test (np. w SSL Labs), aby sprawdzić konfigurację. Dobrą praktyką jest też uaktualnienie adresu strony w Google Search Console.

Jakie są korzyści z korzystania z HTTPS?

Przede wszystkim to zwiększenie bezpieczeństwa transmisji danych poprzez ich szyfrowanie. Dzięki temu poufne informacje, takie jak dane logowania czy dane osobowe, są chronione przed przechwyceniem przez osoby niepowołane oraz przed manipulacją danych, przez to niepowołane osoby nie mogą zmieniać przesyłanej treści, co jest szczególnie istotne w sieciach publicznych, gdzie ryzyko takich ataków jest wyższe. Korzystanie z HTTPS umożliwia również weryfikację tożsamości serwera:

• użytkownik ma pewność, że łączy się bezpośrednio z zamierzoną stroną,
• nie jest ofiarą ataku phishingowego,
• to dzięki temu buduje zaufanie wśród klientów.

Jak wykryć i rozpoznać bezpieczne połączenie HTTPS?

Aby rozpoznać bezpieczne połączenie HTTPS, warto zwrócić uwagę na adres URL strony, który powinien zaczynać się od „https://” zamiast „http://”. Taka informacja wskazuje, że transmisja danych między przeglądarką a serwerem jest szyfrowana, co zwiększa bezpieczeństwo witryny. Istotne jest, aby przy adresie pojawiła się ikona zamkniętej kłódki. Symbol ten oznacza aktywne, szyfrowane połączenie. Po kliknięciu ikony można uzyskać szczegóły certyfikatu SSL/TLS, w tym informacje o wystawcy certyfikatu oraz okresie jego ważności.  Przeglądarki internetowe, takie jak Chrome czy Firefox, mają mechanizmy informujące o potencjalnie niebezpiecznych połączeniach. Ostrzeżenia te mogą przybierać formę przekreślonej lub otwartej kłódki, a także żółtych lub czerwonych alertów. Pojawiają się, gdy certyfikat SSL/TLS jest nieważny lub strona zawiera „mixed content” – mieszankę bezpiecznych i niebezpiecznych elementów. W przypadku bezpiecznych stron przeglądarka może wykorzystywać nagłówki HSTS (HTTP Strict Transport Security). HSTS wymusza korzystanie tylko z HTTPS, dodatkowo chroniąc przed przechwyceniem danych.