Rodzaje badań UX

Nietrudno sobie wyobrazić, jak wielki wpływ na skuteczność w pracy ma jakość UX w interfejsie oprogramowania biurowego i jak poważne konsekwencje można ponieść w przypadku pomyłki lub przeoczenia.

Z kolei w życiu prywatnym oczekujemy szybkich efektów bez zastanawiania się nad obsługą programu czy sklepu internetowego, podczas gdy nasze oczekiwania rosną, wymuszając rozwój oprogramowania. Rutynowo używane, codzienne aplikacje, jak kalendarz, przeglądarka internetowa, mapy, program pocztowy, komunikator, edytor zdjęć czy odtwarzacz muzyki, także wpływają na nasze życie zawodowe i jakość życia.

Dobry interfejs to taki, który wspiera w osiąganiu celów, dostarczając jednocześnie pozytywnego doświadczenia. Do projektu spełniającego wymagania użytkownika w tym zakresie dociera się w wyniku iteracji procesu badań UX, rekomendacji i wdrożeń.

Badania UX – co to jest?

Badania User Experience to zdobywanie użytecznych – z punktu widzenia projektowania – informacji o doświadczeniu użytkownika, jego zachowaniach, nawykach i problemach w przestrzeniach interfejsów, żeby te doświadczenia potem poprawiać i coraz lepiej dostosowywać produkt do oczekiwań użytkowników końcowych. Dziedzina UX zawiera katalog metod, które dobiera się do etapu pracy nad produktem i oczekiwanego celu.

Wyniki badań UX pomagają zaprojektować trafne zmiany w celu optymalizacji doświadczenia na różnych etapach powstawania produktu – od samej bazy koncepcji, poprzez makiety, po prototypy. Do każdej fazy projektowania interfejsu można dobrać metodę lub zestaw metod badawczych, które doprowadzą do konsolidacji najlepszych pomysłów i rozwiązań, wskazując przy tym kierunek rozwoju. Lub do takiej wersji prototypu, która zmieniona w gotowy produkt ma duże szanse na sukces rynkowy dzięki spełnianiu oczekiwań grupy docelowej.

Metody można dopasować do różnych etapów projektowania dlatego, że w części z nich potrzebne są makiety lub interaktywne prototypy (high-fidelity), ale w niektórych wystarczą tematy badawcze i spotkania z uczestnikami badania (nawet wirtualnie) lub przeprowadzenie ankiety. Wszystko zależy od tego, kim jest potencjalny użytkownik końcowy, jakich informacji o nim aktualnie potrzeba oraz jakie zachowania należy obserwować, żeby zdobyty materiał doprowadził do konstruktywnych analiz i pożytecznych dla projektantów rekomendacji.

Rodzaje badań UX

Wywiady pogłębione (IDI)

Polegają na przeprowadzeniu wywiadów indywidualnych z użytkownikami lub klientami w celu zgłębienia ich motywacji, myśli i uczuć związanych z produktem lub usługą.

Wywiady te charakteryzują się tym, że są dłuższe i bardziej szczegółowe niż zwykłe wywiady, a ich celem jest zdobycie głębszego zrozumienia perspektywy użytkowników. Wywiady te mogą być przeprowadzane przez telefon, przez internet lub osobiście.

Podczas wywiadów pogłębionych, badacz może zadawać szczegółowe pytania dotyczące doświadczeń użytkowników związanych z produktem lub usługą, a także pytać o ich oczekiwania, potrzeby i preferencje. Może też prosić użytkowników o opisanie swoich myśli i uczuć na temat produktu lub usługi w trakcie jej użytkowania.

Grupy fokusowe

Polegają na przeprowadzeniu dyskusji z grupą ludzi w celu zgłębienia ich myśli, uczuć i opinii na temat określonego produktu lub usługi.

Grupy fokusowe są często stosowane w badaniach jakościowych i są przydatne w przypadku gromadzenia informacji o potrzebach, oczekiwaniach i preferencjach użytkowników.

Podczas grupy fokusowej, badacz prowadzi dyskusję z grupą ludzi, zadając im pytania i prowokując ich do wymieniania swoich myśli i uczuć na temat produktu lub usługi.

Testy użyteczności

Polegają na ocenie, jak łatwo i intuicyjnie użytkownicy mogą korzystać z produktu lub usługi. Testy te są przeprowadzane zazwyczaj na etapie projektowania produktu lub usługi, aby zidentyfikować ewentualne problemy i ulepszenia, które mogą być wprowadzone przed wprowadzeniem produktu do sprzedaży.

Podczas testów użyteczności, badacz obserwuje, jak użytkownicy radzą sobie z korzystaniem z produktu lub usługi, a także zadaje im pytania dotyczące ich doświadczeń z jej użytkowaniem. Może też zadawać im zadania do wykonania, aby sprawdzić, jak łatwo jest im znaleźć potrzebne informacje lub wykonać określone czynności.

Sortowanie kart (card sorting)

Polega na połączeniu kart z informacjami (np. nazwami kategorii lub elementów nawigacji) i proszeniu użytkowników o ich uporządkowanie według własnych preferencji. Celem card sortingu jest zrozumienie, w jaki sposób użytkownicy myślą o informacjach i jak chcieliby je zorganizować.

Podczas card sortingu, badacz może zapytać użytkowników o to, jakie kategorie lub grupy informacji byliby dla nich najważniejsze, a następnie poprosić ich o przyporządkowanie kart do odpowiednich grup. Może też zapytać ich o to, jakie nazwy lub etykiety byłyby dla nich najbardziej odpowiednie dla poszczególnych grup.

Wywiady kontekstowe

Polegają na przeprowadzeniu wywiadów z użytkownikami w ich naturalnym otoczeniu, tj. w miejscu, w którym korzystają z produktu lub usługi. Celem wywiadów kontekstowych jest zrozumienie, w jaki sposób użytkownicy korzystają z produktu lub usługi w konkretnym kontekście oraz jakie są ich potrzeby i oczekiwania związane z jej użytkowaniem.

Podczas wywiadów kontekstowych, badacz może przeprowadzić wywiad z użytkownikiem w jego domu lub miejscu pracy, a także podczas użytkowania produktu lub usługi w różnych sytuacjach, np. podczas podróży czy na spacerze. Może też zadawać pytania dotyczące doświadczeń użytkownika związanych z produktem lub usługą oraz o to, jakie są jego potrzeby i oczekiwania związane z jej użytkowaniem.

Eyetracking

Polega na rejestrowaniu ruchów oczu użytkowników podczas korzystania z produktu lub usługi. Eyetracking pozwala zrozumieć, na jakie elementy produktu lub usługi użytkownicy zwracają najwięcej uwagi oraz jakie są ich oczekiwania i potrzeby związane z jej użytkowaniem.

Podczas eyetrackingu, użytkownik korzysta z produktu lub usługi, a jego ruchy oczu są rejestrowane przez specjalne urządzenie, takie jak kamera lub czujnik ruchu oczu. Analiza rejestrowanych danych pozwala zidentyfikować, na jakie elementy produktu lub usługi użytkownik zwraca najwięcej uwagi oraz jakie są jego preferencje i potrzeby związane z jej użytkowaniem.

Podsumowanie

Badania UX stanowią fundament dobrego projektowania interfejsów na każde urządzenie obsługiwane przez człowieka. W dzisiejszych czasach są to szczególnie witryny internetowe i różnego rodzaju aplikacje.

Mimo wszystko warto zdawać sobie sprawę, że badacze nie są wyroczniami na temat rozwiązań problemów z interfejsem. Dostarczą drobiazgowych danych o użytkownikach oraz ich oczekiwaniach, rozjaśnią powody typowych problemów danej persony w świecie produktów cyfrowych, wskażą błędy i słabe punkty w warstwie graficznej czy architekturze informacji tworzonego produktu, pomogą ustalić ostateczny zakres i hierarchię funkcji pożądanych przez grupę docelową, ale nie powiedzą, jakie dokładnie zmiany przeprowadzić, żeby od razu otrzymać prototyp gotowy na fazę produkcyjną.

Z tego powodu badania UX wykonuje się cyklicznie. Pełnią funkcję kompasu, na który można spojrzeć tylko raz na pewien czas, po pokonaniu kolejnego odcinka trasy.

Chcesz przeprowadzić badania w swojej firmie? Sprawdź naszą ofertę!